De wildgroei aan games vraagt om Gamewijzer
De tijd dat je één game in de winkel kocht en daar maanden mee bezig was, is voorbij. Tegenwoordig kunnen kinderen binnen een paar klikken tientallen gratis games downloaden. Vaak zitten daar online chats, aankopen en verslavende elementen in.
Voor ouders is het onmogelijk om alles zelf te volgen. Wat is het verschil tussen PEGI 12 en PEGI 16? Wat betekenen de pictogrammen met een vuist of injectienaald? En waarom kan een ogenschijnlijk onschuldige game als Roblox toch risico’s hebben?
Daar komt Gamewijzer.nl om de hoek kijken.
Wat is Gamewijzer?
Gamewijzer is een online gids die overzicht en uitleg geeft over populaire games. Geen ingewikkelde termen, maar duidelijke taal. Ouders en jongeren kunnen games opzoeken zoals Minecraft, Fortnite, Roblox en FIFA. Per game zie je:
- De aanbevolen leeftijd (volgens PEGI)
- Of je contact kunt hebben met vreemden
- Of er geld kan worden uitgegeven (zoals lootboxes)
- Wat de risico’s zijn op gebied van gedrag of verslaving
- Welke instellingen je kunt gebruiken voor extra veiligheid
Gamewijzer is een initiatief van NICAM, bekend van de Kijkwijzer voor films, series en tv. Met dit platform richten ze zich nu ook op de razendsnel groeiende gamewereld.
Waarom was dit zo hard nodig?
Volgens het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) hebben veel ouders behoefte aan duidelijke uitleg over games. Ze weten vaak niet waar ze op moeten letten. Leeftijdskeuringen worden genegeerd of verkeerd begrepen. Ondertussen lijken games steeds meer op sociale media: met chats, aankopen en contact met vreemden wereldwijd.
Ouders hebben dus méér nodig dan alleen een leeftijdscijfer op de doos.
Gamewijzer geeft die context. Het laat bijvoorbeeld zien dat een PEGI 3-game zoals Roblox tóch risico’s met zich mee kan brengen. Denk aan contact met vreemden of ongepaste content die door gebruikers wordt toegevoegd.
Hoe werkt PEGI ook alweer?
PEGI staat voor Pan-European Game Information en is het officiële systeem voor leeftijdskeuring van games in Europa. Je kent het van de cijfers op gameverpakkingen: 3, 7, 12, 16 en 18.
Daarnaast zie je pictogrammen die uitleggen waarom een game die leeftijdsgrens heeft gekregen. Bijvoorbeeld:
- Geweld
- Angst
- Seksuele inhoud
- Drugs of alcohol
- Gokken
- Grof taalgebruik
- Online interacties
PEGI is een advies, geen wet. Alleen PEGI 16 mag wettelijk niet worden verkocht aan jongeren onder de 16. Voor PEGI 18 bestaat er géén wettelijke beperking. Ook 17-jarigen kunnen deze games gewoon kopen. Veel ouders weten dat niet.
Gamewijzer gaat verder dan PEGI
Gamewijzer gaat een stap verder dan PEGI. Waar PEGI vooral een algemeen leeftijdsadvies geeft, kijkt Gamewijzer naar het complete plaatje. Zo wordt er bijvoorbeeld gekeken naar hoeveel tijd kinderen gemiddeld aan een game besteden, of er verslavende elementen in zitten zoals dagelijkse beloningen, en of spelers geld kunnen uitgeven via lootboxes, microtransacties of battle passes. Ook wordt meegenomen of je zomaar met vreemden kunt chatten.
Dankzij deze extra informatie sluit Gamewijzer beter aan op de moderne gamewereld, waar games vaak lijken op sociale netwerken en digitale winkels tegelijk.
Handig voor ouders, waardevol voor gamers
Gamewijzer is niet alleen handig voor ouders. Ook jongeren kunnen er zelf wijzer van worden.
Door meer te begrijpen van wat een game inhoudt, denken ze bewuster na over hun keuzes. Ze zien bijvoorbeeld hoeveel tijd ze aan gamen besteden of welke sociale druk erbij komt kijken. Dat maakt hen weerbaarder.
Want gamen is allang geen simpele hobby meer. Het is een sociale, culturele en zelfs economische activiteit geworden.
De wet loopt achter
Wettelijk gezien is de bescherming van jongeren nog niet op orde. Alleen PEGI 16 mag niet verkocht worden aan minderjarigen. PEGI 18 mag dat wél, ondanks de zwaardere inhoud.
Ook over lootboxes en verdienmodellen is de wet onduidelijk. Soms vallen ze onder de kansspelregels, soms niet. De Kansspelautoriteit onderzoekt dit nog. Maar ondertussen opereren veel games in een grijs gebied, zonder duidelijke regels.
Tips om gamen veilig te houden
Gamewijzer biedt ook praktische tips. Een paar voorbeelden:
- Bekijk eerst de game: Gebruik Gamewijzer om snel te checken of een game risico’s heeft.
- Gebruik ouderlijk toezicht: Op alle consoles kun je instellingen aanpassen. Je kunt bijvoorbeeld speeltijd beperken of aankopen blokkeren.
- Praat met je kind over gamen: Vraag naar hun favoriete spellen. Wat doen ze? Met wie spelen ze? Wat vinden ze leuk?
- Stel grenzen, maar blijf betrokken: Gamen hoort bij deze generatie. Met duidelijke afspraken houd je het leuk én veilig.
- Let op signalen van verslaving: Is je kind onrustig zonder game? Worden speeltijden steeds langer? Heeft school of slaap eronder te lijden? Dan is het tijd om in te grijpen.
Volwassen gamers opgelet
Ook voor volwassen gamers is Gamewijzer relevant. Het helpt je kritisch te kijken naar verdienmodellen, sociale druk en digitale verleidingen.
Is die lootbox echt de moeite waard? Moet je elke dag inloggen, of ben je dan verslaafd aan een dagelijkse beloning?
Gamewijzer is dus niet alleen een gids voor ouders, maar ook een hulpmiddel voor elke gamer die bewuste keuzes wil maken.
De toekomst van gametransparantie
De lancering van Gamewijzer is een stap vooruit. Maar er is meer nodig. De overheid zou strengere regels kunnen invoeren tegen verslavende elementen. PEGI-wetgeving moet worden aangepast zodat ook PEGI 18-games niet zomaar aan jongeren verkocht worden. En gameontwikkelaars moeten eerlijk zijn over wat hun spellen echt bevatten.
Tot die tijd ligt de verantwoordelijkheid bij ouders, opvoeders én gamers zelf.
